الکل، ماده‌ای که در فرهنگ‌های مختلف جهان به عنوان نوشیدنی اجتماعی و بخشی از مراسمات جشن و شادی شناخته می‌شود، در واقع نوعی مخدر محسوب می‌گردد که مصرف بی‌رویه و خارج از کنترل آن می‌تواند منجر به اعتیاد و وابستگی جسمی و روانی شود. اعتیاد به الکل یا اختلال مصرف الکل (AUD)، یک بیماری مزمن است که با مصرف اجباری و بی‌وقفه الکل، علیرغم آگاهی از پیامدهای منفی آن، مشخص می‌شود. این اختلال، نه تنها فرد مصرف‌کننده را درگیر مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی متعددی می‌کند، بلکه خانواده و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در این مقاله جامع، به بررسی دقیق ماهیت الکل به عنوان مخدر، علائم مصرف الکل، عوارض مصرف الکل، فرآیند ترک الکل و مهم‌تر از همه، بهترین روش ترک الکل با تاکید بر نقش حیاتی کمپ ترک اعتیاد و کمپ ترک الکل می‌پردازیم. همچنین به کلیدواژه‌های مهمی همچون سم زدایی و نقش کمپ ترک اعتیاد شرق تهران در این مسیر اشاره خواهیم کرد.
مخدر الکل چیست؟
الکل اتیلیک یا اتانول، ماده اصلی موجود در نوشیدنی‌های الکلی است که از تخمیر قندها توسط مخمرها به دست می‌آید. از دیدگاه علمی، الکل یک ماده ضعف‌کننده سیستم عصبی مرکزی (CNS) است. به این معنا که بر خلاف تصور رایج مبنی بر “محرک” بودن الکل، این ماده در واقع عملکرد مغز و سیستم عصبی را کند و مختل می‌کند. الکل با تاثیر بر انتقال‌دهنده‌های عصبی مختلف در مغز، به ویژه گابا (GABA) و گلوتامات، اثرات خود را اعمال می‌کند.
- تاثیر بر گابا: گابا یک انتقال‌دهنده عصبی مهارکننده است که فعالیت عصبی را کاهش می‌دهد. الکل اثر گابا را تقویت می‌کند، در نتیجه فعالیت مغز را کندتر کرده و اثرات آرام‌بخش، ضد اضطراب و خواب‌آور ایجاد می‌کند.
- تاثیر بر گلوتامات: گلوتامات یک انتقال‌دهنده عصبی تحریک‌کننده است که فعالیت عصبی را افزایش می‌دهد. الکل اثر گلوتامات را مهار می‌کند، که این نیز به کاهش فعالیت مغز و اثرات ضعف‌کننده آن کمک می‌کند.
مصرف الکل، حتی در مقادیر کم، می‌تواند بر عملکرد شناختی، حرکتی و حسی فرد تاثیر بگذارد. با افزایش میزان مصرف، اثرات ضعف‌کننده الکل تشدید شده و می‌تواند منجر به مسمومیت الکلی، بیهوشی و در موارد شدید، حتی مرگ شود. به دلیل این اثرات و پتانسیل ایجاد وابستگی، الکل به عنوان یک ماده مخدر قانونی در بسیاری از جوامع شناخته می‌شود، اما سوء مصرف آن همچنان یکی از بزرگ‌ترین معضلات بهداشت عمومی در سراسر جهان است.
علائم مصرف الکل (نشانه‌های اعتیاد به الکل)
تشخیص اعتیاد به الکل در مراحل اولیه می‌تواند به فرد کمک کند تا زودتر به دنبال درمان و ترک الکل برود. علائم مصرف الکل و نشانه‌های اعتیاد به آن می‌تواند هم رفتاری و هم جسمی باشد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. مهم است به خاطر داشته باشیم که وجود چند علامت به تنهایی به معنی اعتیاد قطعی نیست، اما در صورت مشاهده مجموعه‌ای از این نشانه‌ها، مراجعه به متخصص و ارزیابی دقیق‌تر توصیه می‌شود.
علائم رفتاری مصرف الکل:
- میل و اشتیاق شدید به الکل: فرد به طور مداوم به فکر نوشیدن الکل است و احساس می‌کند نیاز دارد الکل مصرف کند تا به حالت عادی برسد.
- ناتوانی در کنترل میزان مصرف: فرد قصد دارد مقدار کمی الکل بنوشد، اما در نهایت بیشتر از حد برنامه‌ریزی شده مصرف می‌کند و قادر به توقف آن نیست.
- صرف زمان و انرژی زیاد برای تهیه، مصرف و ریکاوری از اثرات الکل: فرد بخش قابل توجهی از وقت خود را صرف تهیه الکل، نوشیدن آن و تحمل و رفع آثار خماری بعد از مصرف می‌کند.
- غفلت از مسئولیت‌های شغلی، تحصیلی و خانوادگی: به دلیل مصرف الکل، فرد در انجام وظایف روزمره خود دچار مشکل شده و تعهدات خود را نادیده می‌گیرد.
- ادامه مصرف الکل علیرغم آگاهی از مشکلات: فرد به خوبی می‌داند که مصرف الکل برایش مشکلاتی ایجاد کرده است (مانند مشکلات سلامتی، خانوادگی، مالی و غیره)، اما همچنان به مصرف آن ادامه می‌دهد.
- انزوا و دوری از فعالیت‌های سابق: فرد به تدریج از فعالیت‌های اجتماعی، سرگرمی‌ها و روابطی که قبلاً برایش مهم بودند، فاصله می‌گیرد و بیشتر وقت خود را به تنهایی و مصرف الکل می‌گذراند.
- تغییرات در خلق و خو و رفتار: فرد ممکن است دچار تحریک‌پذیری، پرخاشگری، افسردگی، اضطراب یا تغییرات ناگهانی در خلق و خو شود که با مصرف الکل مرتبط است.
- مصرف الکل به عنوان راهی برای مقابله با مشکلات: فرد از الکل برای کاهش استرس، اضطراب، افسردگی یا سایر احساسات ناخوشایند استفاده می‌کند.
- پنهان‌کاری در مورد مصرف الکل: فرد ممکن است سعی کند میزان مصرف الکل خود را از دیگران پنهان کند یا در مورد آن دروغ بگوید.
علائم جسمی مصرف الکل:
- تحمل به الکل (تولرانس): فرد برای رسیدن به اثرات مطلوب قبلی، نیاز به مصرف مقادیر بیشتر الکل دارد. به عبارت دیگر، میزان الکلی که قبلاً او را مست می‌کرد، دیگر اثر سابق را ندارد.
- علائم ترک الکل: در صورت قطع یا کاهش ناگهانی مصرف الکل، فرد دچار علائم ترک الکل می‌شود که می‌تواند شامل لرزش دست‌ها، تعریق، تهوع، استفراغ، بی‌قراری، اضطراب، بی‌خوابی، تشنج و در موارد شدید، هذیان خمری (دلیریوم ترمنس) باشد.
- خماری (هنگ‌اوور) شدید: فرد پس از مصرف الکل، دچار علائم خماری شدید و طولانی‌مدت می‌شود که شامل سردرد، تهوع، خستگی، بدن درد و اختلال در تمرکز است.
- مشکلات سلامتی مرتبط با مصرف الکل: فرد به تدریج دچار مشکلات سلامتی جسمی و روانی مرتبط با مصرف الکل می‌شود، مانند مشکلات کبدی، گوارشی، قلبی-عروقی، عصبی، افسردگی، اضطراب و غیره.
عوارض مصرف الکل (پیامدهای مخرب اعتیاد به الکل)
عوارض مصرف الکل بسیار گسترده و چند وجهی بوده و تقریباً تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عوارض هم می‌توانند جسمی باشند و هم روانی و اجتماعی. آگاهی از این پیامدها می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای ترک الکل و تغییر سبک زندگی ناسالم باشد.
عوارض جسمی مصرف الکل:
- آسیب به کبد: کبد مسئول متابولیسم الکل در بدن است و مصرف طولانی‌مدت الکل می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی به کبد شود، از جمله کبد چرب الکلی، هپاتیت الکلی و سیروز کبدی. سیروز کبدی یک بیماری پیشرونده و غیرقابل برگشت است که عملکرد کبد را به طور کامل مختل کرده و می‌تواند تهدید کننده حیات باشد.
- مشکلات گوارشی: الکل می‌تواند باعث التهاب و آسیب به معده، مری و روده شود و منجر به گاستریت، زخم معده، ریفلاکس اسید معده و افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش شود.
- بیماری‌های قلبی-عروقی: مصرف زیاد الکل می‌تواند فشار خون را افزایش داده، ضربان قلب را نامنظم کند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و کاردیومیوپاتی الکلی (ضعف عضله قلب ناشی از الکل) را افزایش دهد.
- آسیب به مغز و سیستم عصبی: مصرف مزمن الکل می‌تواند باعث آسیب دائمی به مغز و سیستم عصبی شود و منجر به زوال عقل الکلی (دمانس)، نوروپاتی الکلی (آسیب به اعصاب محیطی)، مشکلات تعادلی و حرکتی، و اختلالات شناختی شود.
- اختلالات تغذیه‌ای: الکل کالری بالایی دارد اما ارزش غذایی بسیار پایینی دارد. مصرف زیاد الکل می‌تواند جایگزین غذاهای مغذی شده و منجر به سوء تغذیه و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری شود.
- ضعف سیستم ایمنی: الکل سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و فرد را مستعد ابتلا به عفونت‌های مختلف، از جمله پنومونی و سل می‌کند.
- افزایش خطر ابتلا به سرطان: مصرف الکل با افزایش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان‌ها از جمله سرطان دهان، گلو، مری، کبد، روده بزرگ و سینه مرتبط است.
- مشکلات جنسی و باروری: مصرف الکل می‌تواند منجر به اختلالات نعوظ در مردان و ناباروری در زنان شود. مصرف الکل در دوران بارداری می‌تواند باعث سندرم الکلی جنینی (FAS) در نوزادان شود که یک اختلال جدی و غیرقابل برگشت با عوارض مادام‌العمر است.
عوارض روانی مصرف الکل:
- افسردگی و اضطراب: الکل به عنوان یک ماده ضعف‌کننده سیستم عصبی مرکزی، می‌تواند به طور موقت احساس آرامش و سرخوشی ایجاد کند، اما مصرف مزمن آن در واقع می‌تواند افسردگی و اضطراب را تشدید کند. بسیاری از افراد مبتلا به اعتیاد به الکل همزمان با اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب نیز دست و پنجه نرم می‌کنند.
- اختلالات خواب: الکل می‌تواند چرخه خواب طبیعی را مختل کرده و منجر به بی‌خوابی یا خواب نامرغوب شود.
- تغییرات شخصیتی و رفتاری: مصرف الکل می‌تواند باعث تغییرات شخصیتی و رفتاری نامطلوب شود، از جمله تحریک‌پذیری، پرخاشگری، بی‌مسئولیتی، بی‌توجهی به دیگران و مشکلات در روابط بین فردی.
- اختلالات روانی جدی: در موارد شدید، مصرف الکل می‌تواند منجر به بروز اختلالات روانی جدی مانند سایکوز الکلی و هذیان خمری (دلیریوم ترمنس) شود.
عوارض اجتماعی و خانوادگی مصرف الکل:
- مشکلات خانوادگی و زناشویی: اعتیاد به الکل می‌تواند به شدت روابط خانوادگی و زناشویی را تحت تاثیر قرار داده و منجر به طلاق، خشونت خانگی، غفلت از فرزندان و مشکلات مالی شود.
- مشکلات شغلی و تحصیلی: اعتیاد به الکل می‌تواند باعث از دست دادن شغل، افت تحصیلی و مشکلات در محیط کار و تحصیل شود.
- مشکلات مالی: هزینه‌های مربوط به تهیه الکل، درمان مشکلات ناشی از مصرف الکل و از دست دادن درآمد به دلیل مشکلات شغلی می‌تواند منجر به مشکلات مالی جدی شود.
- مشکلات قانونی: مصرف الکل می‌تواند منجر به مشکلات قانونی شود، از جمله رانندگی در حالت مستی (DUI)، خشونت و نزاع، و سایر جرائم مرتبط با مصرف الکل.
- انزوای اجتماعی: افراد مبتلا به اعتیاد به الکل ممکن است به تدریج از دوستان و خانواده خود فاصله گرفته و دچار انزوای اجتماعی شوند.
ترک الکل : چالش‌ها و ضرورت
ترک الکل فرآیندی پیچیده و چالش‌برانگیز است که به دلیل وابستگی شدید جسمی و روانی به الکل، با علائم ترک الکل ناخوشایند و حتی خطرناک همراه است. با این حال، ترک الکل برای رهایی از عوارض مخرب اعتیاد و بازگشت به یک زندگی سالم و پربار ضروری است. ترک ناگهانی الکل بدون نظارت پزشکی به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، به خصوص برای افرادی که وابستگی شدید به الکل دارند.
علائم ترک الکل:
علائم ترک الکل می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و شدت و نوع علائم به عواملی مانند میزان و مدت زمان مصرف الکل، وضعیت سلامت عمومی فرد و وجود مشکلات زمینه‌ای دیگر بستگی دارد. علائم ترک الکل معمولاً چند ساعت پس از آخرین مصرف الکل شروع شده و در 24 تا 72 ساعت اول به اوج خود می‌رسند و سپس به تدریج کاهش می‌یابند. علائم خفیف تا متوسط ترک الکل شامل موارد زیر است:
- لرزش دست‌ها و بدن
- تعریق
- تهوع و استفراغ
- سردرد
- بی‌خوابی
- اضطراب و بی‌قراری
- تحریک‌پذیری
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
علائم شدید ترک الکل (دلیریوم ترمنس یا DT):
هذیان خمری (دلیریوم ترمنس) یک عارضه جدی و تهدیدکننده حیات در ترک الکل است که در موارد وابستگی شدید به الکل و ترک ناگهانی آن رخ می‌دهد. علائم دلیریوم ترمنس معمولاً 48 تا 72 ساعت پس از آخرین مصرف الکل شروع شده و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- توهمات بینایی، شنوایی یا لامسه (دیدن، شنیدن یا احساس چیزهایی که وجود ندارند)
- گیجی و آشفتگی ذهنی شدید
- تشنج
- تب
- ضربان قلب بسیار سریع
- فشار خون بالا
- تعریق شدید
دلیریوم ترمنس یک اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان فوری در بیمارستان دارد. در صورت عدم درمان، دلیریوم ترمنس می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند ایست قلبی، آسیب مغزی و مرگ شود.
بهترین روش ترک الکل : رویکرد جامع و چند جانبه
بهترین روش ترک الکل یک رویکرد جامع و چند جانبه است که شامل سم زدایی تحت نظارت پزشکی، درمان‌های دارویی، روان‌درمانی و حمایت‌های اجتماعی می‌شود. هیچ روش جادویی یا سریع برای ترک الکل وجود ندارد و موفقیت در این مسیر نیازمند صبر، تعهد و حمایت مداوم است.
1. سم زدایی تحت نظارت پزشکی (Medical Detoxification):
سم زدایی اولین و مهم‌ترین گام در فرآیند ترک الکل است. سم زدایی پزشکی فرآیندی است که در آن بدن از الکل پاکسازی شده و علائم ترک الکل مدیریت می‌شوند. سم زدایی باید حتماً تحت نظارت پزشک و در یک محیط امن و کنترل‌شده مانند کمپ ترک اعتیاد یا بیمارستان انجام شود.
- ارزیابی پزشکی: قبل از شروع سم زدایی، پزشک وضعیت سلامت جسمی و روانی فرد را به طور کامل ارزیابی می‌کند و سابقه مصرف الکل، وجود بیماری‌های زمینه‌ای و شدت وابستگی به الکل را بررسی می‌کند.
- دارودرمانی: پزشک برای کاهش شدت علائم ترک الکل و جلوگیری از عوارض جدی مانند تشنج و دلیریوم ترمنس، داروهای خاصی تجویز می‌کند. داروهای رایج مورد استفاده در سم زدایی الکل شامل بنزودیازپین‌ها (مانند دیازپام، لورازپام)، کاربامازپین، فنوباربیتال و کلونیدین هستند.
- حمایت و مراقبت پرستاری: در طول فرآیند سم زدایی، پرستاران به طور مداوم وضعیت بیمار را مانیتور می‌کنند، علائم حیاتی را کنترل می‌کنند، داروهای تجویز شده را به موقع می‌دهند و از بیمار حمایت و مراقبت می‌کنند.
- مایع درمانی و تغذیه: مصرف الکل می‌تواند منجر به کم آبی و سوء تغذیه شود. در طول سم زدایی، مایعات و مواد مغذی به صورت داخل وریدی یا خوراکی به بیمار داده می‌شود تا کمبودها جبران شده و وضعیت عمومی بدن بهبود یابد.
مزایای سم زدایی پزشکی در کمپ ترک الکل یا کمپ ترک اعتیاد:
- امنیت: سم زدایی تحت نظارت پزشکی، خطر بروز عوارض جدی ترک الکل مانند دلیریوم ترمنس و تشنج را به حداقل می‌رساند.
- کاهش ناراحتی: داروها و مراقبت‌های پزشکی به کاهش شدت علائم ترک الکل کمک کرده و فرآیند ترک را برای فرد راحت‌تر و قابل تحمل‌تر می‌کنند.
- آماده‌سازی برای درمان: سم زدایی بدن را از الکل پاک کرده و فرد را برای شروع مراحل بعدی درمان اعتیاد، مانند روان‌درمانی و توانبخشی، آماده می‌کند.
2. روان‌درمانی (Psychotherapy):
روان‌درمانی بخش حیاتی از درمان اعتیاد به الکل است و به فرد کمک می‌کند تا دلایل ریشه‌ای اعتیاد خود را شناسایی کرده، مهارت‌های مقابله‌ای جدیدی یاد بگیرد و از بازگشت به مصرف الکل جلوگیری کند. انواع مختلفی از روان‌درمانی برای درمان اعتیاد به الکل موثر هستند، از جمله:
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): CBT به فرد کمک می‌کند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسالم خود را که منجر به مصرف الکل می‌شوند، شناسایی کرده و تغییر دهد. CBT مهارت‌های مقابله‌ای موثری را برای مدیریت هوس‌ها، استرس‌ها و محرک‌های مصرف الکل به فرد آموزش می‌دهد.
- مصاحبه انگیزشی (Motivational Interviewing): مصاحبه انگیزشی یک رویکرد همدلانه و بیمار محور است که به فرد کمک می‌کند تا انگیزه خود را برای تغییر رفتار افزایش داده و برای ترک الکل مصمم‌تر شود.
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): ACT به فرد کمک می‌کند تا افکار و احساسات ناخوشایند خود را بپذیرد و به جای تلاش برای کنترل یا اجتناب از آنها، بر ارزش‌های خود تمرکز کرده و رفتارهای همسو با ارزش‌هایش را انتخاب کند.
- گروه درمانی: گروه درمانی فرصتی را برای افراد فراهم می‌کند تا در یک محیط حمایتی و غیر قضاوتی با دیگرانی که تجربیات مشابهی دارند، ارتباط برقرار کنند. گروه درمانی حمایت اجتماعی، بازخورد سازنده و الهام‌بخشی برای تغییر رفتار ارائه می‌دهد.
- خانواده درمانی: اعتیاد به الکل نه تنها فرد مصرف‌کننده را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه خانواده او را نیز درگیر می‌کند. خانواده درمانی به اعضای خانواده کمک می‌کند تا تاثیرات اعتیاد را درک کرده، الگوهای ارتباطی ناسالم را تغییر داده و بهبودی فرد را حمایت کنند.
3. درمان‌های دارویی (Medication-Assisted Treatment – MAT):
علاوه بر داروهای مورد استفاده در سم زدایی، داروهای دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند در بلندمدت به ترک الکل و جلوگیری از بازگشت به مصرف الکل کمک کنند. این داروها معمولاً به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع و در کنار روان‌درمانی و حمایت‌های اجتماعی استفاده می‌شوند. داروهای مورد تایید برای درمان اعتیاد به الکل شامل موارد زیر است:
- نالترکسون: نالترکسون یک مسدود کننده گیرنده‌های اپیوئیدی است که اثرات لذت‌بخش الکل را کاهش داده و هوس مصرف الکل را کم می‌کند.
- آکامپروسات: آکامپروسات به تعادل شیمیایی مغز که در اثر مصرف مزمن الکل مختل شده است، کمک می‌کند و علائم ترک الکل طولانی‌مدت مانند اضطراب و بی‌خوابی را کاهش می‌دهد.
- دیسولفیرام (آنتابوس): دیسولفیرام با ایجاد یک واکنش ناخوشایند (تهوع، استفراغ، سردرد، گرگرفتگی و غیره) در صورت مصرف الکل، به عنوان یک عامل بازدارنده عمل می‌کند و فرد را از مصرف الکل منصرف می‌کند.
4. حمایت‌های اجتماعی و برنامه‌های توانبخشی:
حمایت‌های اجتماعی و برنامه‌های توانبخشی نقش مهمی در موفقیت بلندمدت ترک الکل دارند. این حمایت‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- گروه‌های خودیاری (مانند الکلی‌های گمنام – AA): AA و گروه‌های خودیاری مشابه، محیطی حمایتی و همتایانه را برای افراد فراهم می‌کنند تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند، از یکدیگر حمایت کنند و از تجربیات بهبودی دیگران بیاموزند.
- برنامه‌های توانبخشی اقامتی و سرپایی (کمپ ترک الکل، کمپ ترک اعتیاد): کمپ ترک الکل و کمپ ترک اعتیاد برنامه‌های درمانی ساختاریافته‌ای را ارائه می‌دهند که شامل سم زدایی، روان‌درمانی، گروه درمانی، آموزش مهارت‌های زندگی، برنامه‌های ورزشی و تغذیه‌ای، و حمایت‌های اجتماعی می‌شوند. برنامه‌های اقامتی (بستری) در کمپ ترک اعتیاد محیطی امن و دور از محرک‌های مصرف الکل فراهم می‌کنند، در حالی که برنامه‌های سرپایی انعطاف‌پذیری بیشتری را برای افرادی که امکان بستری شدن ندارند، ارائه می‌دهند. کمپ ترک اعتیاد شرق تهران نیز به عنوان یکی از مراکز معتبر در این زمینه، خدمات تخصصی ترک الکل را در شرق تهران ارائه می‌دهد.
- مشاوره فردی و خانوادگی بعد از ترک: مشاوره مستمر بعد از ترک الکل به فرد کمک می‌کند تا با چالش‌های دوران بهبودی مقابله کرده، از بازگشت به مصرف الکل جلوگیری کند و به زندگی سالم و سازنده بازگردد.
- حمایت خانواده و دوستان: حمایت و درک خانواده و دوستان نقش بسیار مهمی در فرآیند بهبودی فرد دارد. خانواده و دوستان می‌توانند با حضور فعال، تشویق و حمایت عاطفی، به فرد در مسیر ترک الکل کمک کنند.
نتیجه‌گیری
اعتیاد به الکل یک بیماری جدی و پیچیده است که می‌تواند عوارض مخربی بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد داشته باشد. با این حال، ترک الکل و بهبودی از اعتیاد امکان‌پذیر است. بهترین روش ترک الکل یک رویکرد جامع و چند جانبه است که شامل سم زدایی تحت نظارت پزشکی، روان‌درمانی، درمان‌های دارویی و حمایت‌های اجتماعی می‌شود.
کمپ ترک الکل و کمپ ترک اعتیاد نقش حیاتی در ارائه این رویکرد جامع و فراهم کردن محیطی امن و حمایتی برای افراد در مسیر ترک الکل ایفا می‌کنند. کمپ ترک اعتیاد شرق تهران نیز به عنوان یکی از مراکز تخصصی در تهران، آماده ارائه خدمات حرفه‌ای در زمینه ترک الکل و اعتیاد است. مهم‌ترین نکته این است که بدانیم رهایی از اعتیاد به الکل یک سفر است و نیازمند صبر، تعهد و پیگیری مداوم است. با دریافت کمک و حمایت مناسب، افراد می‌توانند بر اعتیاد به الکل غلبه کرده و زندگی سالم‌تر، شادتر و پربارتری را تجربه کنند.